Jacuzzi | Hoe door de ziekte van een kind het bubbelbad ontstond

Hoe door de ziekte van een kind het bubbelbad ontstond

In Scottsdale (Arizona) overleed begin dit jaar op 75-jarige leeftijd Kenneth ‘Ken’ Jacuzzi, van wie de dokter ooit had gezegd dat hij geen drie jaar oud zou worden. Zijn ‘redding’ had hij te danken aan zijn vader Candido, die met een pompsysteem individuele hydrotherapie voor hem ontwikkelde. Nooit was de ‘jacuzzi’ – zoals het systeem zou heten – zo populair als vandaag. Je kan het zo gek niet bedenken: op het dak, in de tuin, in de kleedkamer van de voetbalploeg, op de camping, voor vips op de festivalweide: werkelijk overal staan jacuzzi’s. De firma Jacuzzi Inc. knokt evenwel wanhopig voor het behoud van haar merknaam die een soortnaam dreigt te worden.

Vlucht voor de oorlog

De familie Jacuzzi komt uit het stadje Casarza della Delizia, halverwege Venetië en Triëst, een streek waar begin vorige eeuw hongersnood heerste. Meer dan 600 000 Italianen trokken in die dagen naar de Verenigde Staten, Canada, Australië of Argentinië. Toen dan ook nog eens de Eerste Wereldoorlog over Europa raasde, besloot ook vader Jacuzzi te vertrekken. ‘Opa wou zijn kinderen niet kwijt aan de oorlog’, zei Ken nog kort voor zijn overlijden. Het gezin Jacuzzi telde zeven jongens en zes meisjes. In 1914 was de oudste zoon Rachele 28, de jongste Candido 11. Per drie, per twee of alleen reisden ze allemaal naar de stad Berkeley in het zonnige Californië.

Rachele was de bolleboos: hij werkte in de garage van Jim McDonnell – van de latere McDonnell Douglas-vliegtuigen – en ontwikkelde voor eigen rekening een spectaculaire nieuwe propeller bijgenaamd ‘the toothpick’ – de tandenstoker – die in 1915 door de Amerikaanse luchtmacht in gebruik werd genomen.

Vliegtuigen

Onder leiding van Rachele maakten de zeven broers na de oorlog eigen vliegtuigen. Het bekendst werd de eendekker, zevenzitter Jacuzzi J-7. Bij een van de proefvluchten stortte zo’n toestel neer. De vier inzittenden, inclusief Giacondo Jacuzzi, kwamen daarbij om het leven. Vader Jacuzzi besliste dat het moest afgelopen zijn met de vliegtuigen.

De Jacuzzi’s zochten naar nieuwe producten: ventilatoren, ovens, windmachines om de vorst uit boomgaarden weg te houden, windmolens, maar vooral, vanaf 1925: pompen. Alle pompen, zo bijvoorbeeld voor irrigatie in de landbouw.

Artritis

Candido’s jongste zoon Ken, geboren in 1941, kreeg toen hij 15 maanden oud was een gevaarlijke streptokokken-keelontsteking. Hieruit ontstond kinderartritis, een chronische gewrichtsontsteking die ook andere organen aantastte. Het was toen dat de dokter vertelde dat Ken niet lang meer te leven had. Wervelbaden verlichtten de pijn. Zijn moeder bracht de kleine jongen voor zo’n bad dagelijks naar het ziekenhuis. Het was zij die in 1948 op het idee kwam een privéversie te ontwikkelen. Later ontwikkelde Candido nog een draagbare versie die je gewoon in het bad kon hangen. Een gezondheidsrage in de jaren vijftig in Hollywood maakte de jacuzzi bekend. Ook het populaire tv-programma ‘Koningin voor één dag’ (1956-1964) hielp. Daarin konden vrouwen een sterk pechverhaal vertellen. De applausmeter bepaalde de winnaar. Had het winnende verhaal een medische kant, dan kreeg de winnares een jacuzzi als prijs. Het programma had twintig miljoen kijkers.

Strijd voor rechten

Hoewel hij al jong in een rolstoel terechtkwam is de jacuzzi voor Ken toch een zegen geweest. Hij behaalde een master in internationaal management, werkte vele jaren voor de firma Jacuzzi in Italië, trouwde met een Venetiaanse, schreef een boek over de familiegeschiedenis en streed voor de rechten van gehandicapten. Zo werd hij bij zijn overlijden ook herdacht.

Zijn vader Candido moest wegens belastingontduiking in 1969 de wijk nemen naar Italië. In 1975 raakte hij in Mexcio door een beroerte verlamd. Hij overleed in 1986 en moest nog meemaken hoe de familie van inmiddels meer dan honderd Jacuzzi’s ruzie kreeg en in 1979 – vanwege de tweede oliecris op een slecht moment – het bedrijf verkocht.

Marcel Grauls